Zęby mądrości, czyli kiedy warto usuwać ósemki?
Z pewnością większość nas słyszała o zabiegu usuwania zębów mądrości, potocznie zwanych też ósemkami. Pojawiają się stosunkowo późno, zwykle, gdy jesteśmy już pełnoletni. Z tego powodu często w naszej jamie ustnej nie ma wystarczającej ilości miejsca na to, aby mogły się prawidłowo wyrznąć. Prowadzi to do licznych komplikacji i zmusza do ewentualnego usunięcia zęba. Czym dokładnie są zęby mądrości, kiedy powinniśmy podjąć decyzję o ich usunięciu i jak dokładnie wygląda tego typu zabieg?
Czym są zęby mądrości?
Co to są zęby mądrości? Znane też jako ósemki, są ostatnimi trzonowymi zębami w łuku zębowym szczęki i żuchwy. Zawsze pojawiają się na samym końcu łuku zębowego, dzięki czemu łatwo rozpoznać, które zęby są zębami mądrości. Zwykle zaczynają się wyrzynać między 17. a 25. rokiem życia, czemu często towarzyszy ostry, nieprzyjemny ból. Nazwa zębów mądrości jest związana właśnie z ich późnym pojawianiem się – okres ich wyrzynania rozpoczyna się w momencie, gdy jesteśmy już dojrzalsi, bardziej doświadczeni i mądrzejsi. Ósemki mogą pojawić się ze znacznym, nawet kilkunastoletnim opóźnieniem, lub nie pojawić się wcale. Są bardziej podatne na próchnicę, niż reszta uzębienia i nie biorą szczególnie ważnego udziału w rozdrabnianiu pokarmu, co czyni je dość problematycznymi. Ponadto nierzadko wyrastają pod kątem lub wyrzynają się zbyt duże lub zbyt małe w porównaniu z resztą uzębienia, co może prowadzić do problemów zdrowotnych. Powszechnie uważa się je za narządy szczątkowe, czyli takie, które w toku ewolucji zatraciły swoją pierwotną funkcję i nie są nam już potrzebne, a mimo to nie zanikły. Czy ząb mądrości trzeba usuwać, kiedy tylko zacznie się wyrzynać? Kiedyś panował taki pogląd, teraz jednak odchodzi się od tej praktyk i – jeśli wyrznięcie przebiegło pomyślnie, nie ma powodu do zabiegu ekstrakcji, a ósemka, chociaż nieszczególnie przydatna, jest w takim wypadku nieszkodliwa.
Kiedy należy usunąć ząb mądrości?
Niekiedy zęby mądrości wyrastają w sposób, który może powodować dyskomfort, ból, czy nawet poważne komplikacje zdrowotne. Do najczęstszych problemów i dolegliwości wywoływanych przez zęby mądrości zaliczamy między innymi występowanie obrzęków, szczękościsk, powstawanie stanów zapalnych. W przypadku, gdy ząb mądrości rośnie pod kątem, może uciskać na sąsiadujące zęby, co prowadzi do uciążliwego bólu i trudności w jedzeniu oraz w utrzymaniu higieny jamy ustnej. Jeśli podczas wyrzynania się ósemek doświadczamy powyższych dolegliwości, najlepiej umówić u stomatologa zabieg usunięcia zęba mądrości. Podobnie powinniśmy postąpić, kiedy już wyrośnięta ósemka jest mocno zniszczona przez próchnicę.
Jak wygląda zabieg usunięcia zęba mądrości?
Zabieg usunięcia zęba mądrości to rutynowa procedura wykonywana przez stomatologa lub chirurga szczękowego. Przed zabiegiem lekarz oceni, czy usunięcie zęba mądrości jest konieczne, a także określi, czy pacjent wymaga znieczulenia ogólnego, czy miejscowego. To, jak przebiegał będzie zabieg zależy od ilości usuwanych ósemek oraz tego, w jaki sposób są one ulokowane. Prawidłowo upozycjonowany ząb mądrości można usunąć za pomocą kleszczy, jednak gdy podczas wyrzynania wystąpiły powikłania, konieczne może okazać się przeprowadzenie bardziej skomplikowanego zabiegu chirurgicznego. Po usunięciu problematycznej ósemki miejsce, z którego wyrastała, dokładnie się oczyszcza i zszywa. Szwy można zdjąć mniej więcej po 10 dniach od przeprowadzenia zabiegu ekstrakcji. Po zabiegu pacjent otrzymuje zalecenia dotyczące opieki pooperacyjnej, takie jak unikanie pewnych pokarmów, stosowanie zimnych okładów czy zażywanie leków przeciwbólowych.